Vlaming verbruikte 12 procent minder elektriciteit en 14 procent minder gas
Gezinnen in Vlaanderen blijven hun elektriciteits- en gasverbruik in 2022 flink bijsturen ten opzichte van vorig jaar. Voor aardgas gaat het gemiddeld om 14% minder verbruik per maand, temperatuurverschillen uitgevlakt. Voor elektriciteit gaat het gemiddeld om 12% minder. Gezinnen mét zonnepanelen bespaarden iets meer: -13% ten opzichte van -11,5% voor gezinnen zonder panelen. Via twee dagvergelijkingen met digitale gasmeters kon Fluvius ook vaststellen dat de recentste ijsdagen het besparingstempo niet doen minderen.
De cijfers komen uit een interne en anonieme data-analyse van Fluvius bij digitale energiemeters opgesteld bij gezinnen over heel Vlaanderen. Alle gezinnen die al meer dan een jaar over digitale energiemeters beschikken werden meegenomen.
Vorige maand passeerde Vlaanderen de kaap van 2 miljoen digitale meters voor elektriciteit en gas, opgesteld bij ongeveer 1.250.000 gezinnen. Eén op 3 gezinnen beschikt er dus al over. De digitale meters laten hen toe om hun energieverbruik in detail op te volgen. Liefst 333.000 gezinnen doen dat vandaag al gratis via mijn.fluvius.be, het klantenportaal van Fluvius. In 68.000 gevallen werden ‘slimme apps’ of toestellen gekoppeld met de digitale elektriciteitsmeter om het energieverbruik in detail op te volgen of aan te sturen.
Elektriciteitsverbruik zonder zonnepanelen: flinke daling van januari tot november
De digitale elektriciteitsmeters bij Vlaamse gezinnen zonder zonnepanelen registreerden een structurele daling van het elektriciteitsverbruik. Voor elk van de voorbije 11 maanden is die daling gemiddeld 11,5% ten opzichte van dezelfde periode in 2021. Opvallend: in de maanden oktober en november was de besparing het grootst (respectievelijk 19 en 17%), vermoedelijk getriggerd door de pieken in de energieprijzen in augustus en september.
De Vlaming blijft dus inzetten op elektriciteitsbesparing op langere termijn. Fluvius kan uit de cijfers niet zien hoe dat precies gebeurde maar waarschijnlijk gaat het om investeringen of gedragsveranderingen die vaak worden aangeraden, zoals de plaatsing van ledlampen, de elektrische verwarming iets lager zetten, de vervanging van oude elektrische toestellen, een lagere temperatuur voor de boiler of een afschakelbare verdeelstekker aansluiten.
Gezinnen met zonnepanelen: meer zonnestroom direct verbruikt
In de data-analyse berekende Fluvius de besparingscijfers apart voor gezinnen die al van voor januari 2021 over zonnepanelen én een digitale elektriciteitsmeter beschikken. De energiebesparing van prosumenten is over het algemeen groter dan bij gezinnen zonder zonnepanelen: gemiddeld -13%. Dat is niet helemaal onlogisch omdat gezinnen met zonnepanelen gemiddeld een hoger elektriciteitsverbruik hebben, en zo ook beschikken over een iets groter besparingspotentieel.
Daarnaast kregen gezinnen met zonnepanelen duidelijk een duwtje in de rug door het zonnige weer tijdens de zomer en het najaar. In oktober wisten ze zelfs meer dan 20% elektriciteit te besparen ten opzichte van ‘21. Dankzij de overvloedige zon konden ze ook een groter deel van hun verbruik invullen met zonnestroom en hadden ze dus minder energie nodig van het elektriciteitsnet.
Al gaat de vergelijking niet elke maand op: zowel in september als in november realiseerden de gezinnen zonder zonnepanelen een grotere energiebesparing. Voor september was dat -15,5% (-4% bij gezinnen met PV) en voor november -17% (-14,5% bij gezinnen met PV).
Gas: eerder gemeten verbruiksdaling zette zich door
Ook voor aardgas blijkt de Vlaming in alle maanden van 2022 zijn gasverbruik structureel te hebben bijgestuurd, bijvoorbeeld door de thermostaat een graadje lager te zetten of ’s nachts minder te verwarmen, sommige radiatorkranen in huis te sluiten of lager te zetten, de keteltemperatuur iets te verlagen of verouderde gastoestellen te vervangen door zuinige exemplaren.
Gemiddeld bespaarden gezinnen elke maand 14% op hun gasverbruik ten opzichte van vorig jaar. In die cijfers werden temperatuurverschillen al uitgevlakt. Spectaculair zijn de besparingscijfers voor de zomermaanden juni (37%), juli (36%) en augustus (20%), weliswaar met lage absolute verbruikscijfers. Omdat er in die maanden niet wordt verwarmd, gaat het vermoedelijk om gezinnen die hebben ingegrepen op hun warmwaterproductie, bijvoorbeeld door de boilertemperatuur te verlagen of minder -of korter- te douchen.
Recente ijsdagen doen besparingsritme niet afremmen
De voorbije dagen was het bar koud, wat natuurlijk ook het gemiddeld gasverbruik bij gezinnen doet toenemen. Fluvius analyseerde bij 150.000 digitale gasmeters het gasverbruik van de voorbije 12 december met twee ijsdagen uit het recente verleden: 10 januari ’22, de dag met het grootste gasverbruik uit de vorige winter, en 9 februari 2021, een koudepiek van vorig jaar.
Uit die analyse, waarbij de temperatuurverschillen werden uitgevlakt op basis van het geijkte systeem van graaddagen, blijkt dat de recentste koude het besparingsritme bij gezinnen niet doet afnemen. Ten opzichte van 9 februari ’21 (125 kWh) en 10 januari ’22 (134 kWh) was het gasverbruik op 12 december ’22 (106 kWh) respectievelijk 15% en 21% lager, in lijn met de algemene besparingsgemiddelden.
De koudere temperaturen van de voorbije dagen doen de besparingsinspanningen van de Vlaming dus niet minderen. Dat wijst erop dat de Vlaming structureel heeft ingegrepen, bijvoorbeeld door de thermostaat te verlagen, te isoleren of anders te verwarmen.
Björn Verdoodt