Uitvallende omvormers van zonnepanelen: Fluvius versterkt actieplan
De lente is in het land. Dat betekent dat de dagen langer worden en de zon meer tevoorschijn komt. De – ondertussen 925 000 – zonnepaneelinstallaties in Vlaanderen, er kwamen er maar liefst 160 000 bij in 2023, zullen de komende maanden opnieuw overuren draaien. Netbedrijf Fluvius erkent dat dit op sommige piekmomenten en zeer lokaal problemen met zonnepaneelinstallaties en uitvallende omvormers oplevert. Fluvius had hiervoor al een actieplan, maar breidt dat dit voorjaar uit met nieuwe acties. Een aantal oplossingen zullen op korte termijn kunnen worden ingevoerd, een aantal andere oplossingen op (middel)lange termijn.
5042 klachten over uitvallende omvormers in 2023
Omdat de zon voor iedereen in de straat op hetzelfde moment schijnt, en omdat niet alle zonnepaneeleigenaars hun opgewekte stroom direct zelf verbruiken, kan het elektriciteitsnet tijdelijk en zeer lokaal overbelast raken. Vooral in landelijke gebieden bestaat het fenomeen. Daardoor wekken de zonnepanelen even geen energie meer op. Fluvius ontving het afgelopen jaar 5042 klachten over uitvallende omvormers. Hoewel 5042 klachten op 925 000 zonnepaneelinstallaties slechts een aandeel van 0,55 % vertegenwoordigt, en de uitval niet overal even lang duurt, neemt Fluvius iedere klacht over een uitvallende omvormer zeer ernstig.
Het netbedrijf werkt verder aan een goed onderbouwd actieplan om de klachten in de toekomst tot een minimum te beperken, maar beseft ook dat de problemen morgen nog niet van de baan zullen zijn. Dat zal helaas nog wat geduld vergen. Het door Fluvius beheerde elektriciteitsnet in Vlaanderen behoort vandaag tot de top van Europa, maar in de komende jaren zijn grote investeringen nodig om het net klaar te maken voor de snel toenemende elektrificatie, met veel meer elektrische wagens, massaal veel warmtepompen en zonnepanelen en een stijgend verbruik in de industrie.
Compensatie voor uitvallende omvormers
Indien het probleem niet binnen de 30 dagen opgelost kan worden, ontvangt de zonnepaneeleigenaar (<= 10kVa) een compensatie. De uitbetaling van de compensatie gebeurt jaarlijks via Fluvius, ten laatste tegen 30 november en tot het probleem opgelost is. Klanten die nog recht hebben op groenestroomcertificaten krijgen een bijkomende compensatie.
Voorbeelden uit 2023
De compensatie bedroeg in 2023 10,6 euro per kVA omvormervermogen
- Voor een kleine recente residentiële installatie met 8 panelen en 2.5 kVA omvormervermogen komt dat neer op een tegemoetkoming van 26,5 euro (=10,6 euro x 2,5 kVa).
- Voor een gemiddelde installatie met 16 panelen en 4 kVA omvormervermogen bedraagt de vergoeding 42,4 euro (=10,6 euro x 4 kVA).
- Bij een grote installatie met 30 panelen en 10 kVA omvormervermogen komt de vergoeding neer op 106 euro (=10,6 euro x 10 kVA).
De Vlaamse regering moet de hoogte van het bedrag voor 2024 nog bepalen.
Hoe lost Fluvius het probleem van de uitvallende omvormers op?
Sommige acties zijn snel implementeerbaar en hebben een effect op korte termijn. Andere maatregelen vragen verder onderzoek voor Fluvius ze kan toepassen.
Op korte termijn
Binnen de 10 werkdagen na een melding van een uitvallende omvormer, neemt Fluvius contact met de klant en bekijkt de situatie. Dit zijn acties die al in het actieplan zaten vervat:
- Kan Fluvius het probleem oplossen met een kleine operationele ingreep aan het elektriciteitsnet? Dan probeert de netbeheerder dat te doen binnen de 30 dagen na het eerste bezoek.
- Zijn bijkomend onderzoek en metingen nodig, dan worden die opgestart. De klant krijgt binnen 1 maand na het bezoek meer uitleg over de oplossing en binnen welke termijn die uitvoerbaar is.
Fluvius voert vanaf dit jaar ook een aantal nieuwe technische ingrepen door, waardoor klachten snel verholpen kunnen worden:
- Er wordt een dikker bovengronds kabeltype in gebruik genomen dat de toenemende elektrificatie de baas kan.
- Het netbedrijf test ook geavanceerde spanningsregelaars uit, die nog beter aan de huidige problematiek beantwoorden, zodat omvormers aanzienlijk minder snel uitvallen.
- Ook de data uit de digitale meters zijn van onschatbare waarde: die data geven Fluvius een beter zicht op de netsituatie. Zo kan Fluvius gerichter op zoek naar de juiste investeringen of oplossingen. De data laten ook toe om de spanningsproblemen via geavanceerde technieken te analyseren. Aankomende spanningsproblemen kunnen zo in een vroeger stadium worden opgespoord.
- Fluvius en transportnetbeheerder Elia zijn een gezamenlijk onderzoek gestart om, waar mogelijk, de spanning van het hoogspanningsnet aan te passen aan lokale en tijdgebonden noden. Afhankelijk dus van hoe zwaar het net op dat moment wordt belast. Dat vraagt een grondige analyse, maar kan een mooi aandeel van de spanningsklachten verminderen.
Ook op vlak van communicatie naar en voor de klant, staan enkele acties op het getouw:
- Voor het gebruiksgemak van de klanten, zal Fluvius tegen eind april de informatie over uitvallende omvormers bundelen op de website. Zo krijgt de klant meer inzicht in wat hij zelf kan doen om de impact van een uitvallende omvormer te minimaliseren en zal hij ook beter begeleid worden om een probleem te melden.
- Fluvius maakt eveneens tegen eind deze maand op zijn website werk van een netwerkchecker: hierdoor kan een klant via “mijn.fluvius.be” eenvoudig nagaan of er in de buurt al een klacht werd geregistreerd.
“Hoewel 5042 klachten op 925 000 zonnepaneelinstallaties slechts een aandeel van 0,55 % vertegenwoordigt, en de uitval niet overal even lang duurt, neemt Fluvius iedere klacht over een uitvallende omvormer zeer ernstig.” Frank Vanbrabant, CEO Fluvius
Middellange termijn (1-2 jaar)
Is het elektriciteitsnet niet zwaar genoeg? Dan moet het net versterkt of uitgebreid worden. Dat kan door:
- structurele werken aan het net. Daarvoor heeft Fluvius in principe 18 werkweken of ongeveer 4 maanden nodig. Fluvius is zich ervan bewust dat dit een lange periode is, maar heeft die tijd nodig om vergunningen aan te vragen, zorgen dat de werken in synergie gebeuren, materiaal bestellen en laten leveren …
- een nieuwe distributiecabine te plaatsen. Dat is nodig in ongeveer 25 % van de gevallen. Het doel is om dat binnen 1 tot 2 jaar te realiseren. Dat duurt lang, maar er komt ook heel wat bij kijken. Voor de constructie van een distributiecabine moet eerst een geschikt stuk grond gevonden worden. Nadien is het wachten op de vereiste vergunningen om de cabine te mogen plaatsen. Een nieuwe cabine verhelpt wel het probleem op grotere schaal. Fluvius voert analyses uit om na te gaan waar er extra cabines nodig zijn.
Op lange termijn (10 jaar)
Op lange termijn, investeert Fluvius tussen 2023 en 2032 4 miljard extra in de Vlaamse distributienetten voor elektriciteit, bovenop de reguliere investeringen. Om er zo voor te zorgen dat in 2030 tot 1,5 miljoen elektrische wagens, massaal veel warmtepompen en zonnepanelen en een stijgend verbruik in de industrie op een vlotte manier mogelijk zijn, heeft Fluvius de ambitie om 40 % van het laagspanningsnet, 13 % van het middenspanningsnet en één derde van de distributiecabines in tien jaar tijd (2023-2032) te versterken. Dat zou ook de problemen met uitvallende omvormers in z'n geheel moeten oplossen.
Lees hier wat je als klant kan doen als de omvormer uitvalt: https://www.fluvius.be/nl/groene-energie/kleine-productie-installatie/uitval-omvormer
Björn Verdoodt