Stoomnet ECLUSE officieel geopend

Het allereerste grootschalig industrieel stoomnetwerk in de haven van Antwerpen, ECLUSE, is operationeel. De Vlaamse ministers Philippe Muyters en Lydia Peeters gaven vanmiddag in aanwezigheid van zo’n 200 genodigden het startschot van de stoomlevering met een symbolische druk op de knop. Vanaf vandaag levert ECLUSE stoom die ontstaat bij de verbranding van afvalstoffen aan een zestal chemische bedrijven in de haven. Zo hoeven die voor hun productieprocessen geen stoom meer aan te maken in eigen stoomketels. Op jaarbasis betekent dit een vermindering van maar liefst 100.000 ton CO2 - uitstoot. Bovendien levert het project minstens 5 procent van alle groene warmte die in Vlaanderen geproduceerd wordt. Daarmee levert ECLUSE een belangrijke bijdrage aan het realiseren van de Vlaamse klimaatdoelstellingen. Fluvius is een van de partners in het project en staat in voor de aanleg, het onderhoud en de exploitatie van het stoomnet. 

Het ECLUSE-netwerk dat afvalverwerkingsbedrijven Indaver en SLECO samen met Fluvius aanlegden, biedt een duurzaam antwoord op de vraag naar stoom van een aantal chemische bedrijven in de Waaslandhaven, op de linkeroever van de haven van Antwerpen. Het achterliggende idee is eenvoudig. Bij de verbranding van afvalstoffen komt warmte vrij: stoom die de buurbedrijven nodig hebben voor hun productieprocessen. Die stoom vertrekt vanuit de afvalenergiecentrale via geïsoleerde leidingen naar vijf omliggende bedrijven: Ineos Phenol, ADPO, Lanxess België, Monument Chemical en Ashland Specialties Belgium. 

400 graden, 40 bar

Het transport gebeurt aan een constante druk van zo’n 40 bar en een temperatuur van ongeveer 400°C. Via een condensaatleiding, aangelegd door Fluvius, loopt het warme water terug naar Indaver, waar het hergebruikt wordt. En op die terugweg verwarmt het nog eerst de kantoren van DP World. Het volledige leidingennetwerk neemt zo’n 5 kilometer in beslag, waarvan het grootste deel (ongeveer 4 kilometer) bovengronds loopt.

Philippe Muyters, Vlaams minister van werk, economie, innovatie en sport: “ECLUSE is van onschatbare waarde voor Vlaanderen, vooral in het licht van alle uitdagingen op vlak van klimaat en energie. Dit project bewijst dat innovatie het antwoord is. Want dankzij ECLUSE wint iedereen: onze maatschappij door de onmiskenbare milieuvoordelen, onze ondernemers door de lagere energiekosten en bevoorradingszekerheid, maar ook onze economie wint bij de verankering van de chemische industrie. Kortom: ECLUSE toont perfect aan wat innovatie kan betekenen voor onze bedrijven, onze samenleving én ons klimaat.”

Partners zijn blij met het resultaat

ECLUSE is een samenwerking tussen Indaver, SLECO, Maatschappij Linkerscheldeoever, netbedrijf Fluvius, Fineg en Water-Link. De partners zijn verheugd dat het project opgeleverd wordt en vanaf vandaag stoom kan leveren.

Het stoomnetwerk ontving een strategische ecologiesteun van 10 miljoen euro van de Vlaamse regering. In totaal wordt 30 miljoen euro in het project geïnvesteerd. 

Vlaams minister van Energie Lydia Peeters:“Het stoomnetwerk Ecluse is een heel mooi voorbeeld van hoe warmte kan worden ingezet. Een afvalverwerkend bedrijf produceert (groene) hoogwaardige warmte die via een warmtenet wordt geleid naar zes energie-intensieve bedrijven. Dankzij het warmtenet wordt bovendien 100.000 ton CO2-uitstoot vermeden. Een voorbeeld van een perfecte warmteketen, zoals het Vlaamse Warmteplan beoogt.”  

Met de toekenning van de Sustainability Award in 2016, de Belgische Energie- en Milieuprijs in 2017 en in 2018 de CEWEP-award, oogstte ECLUSE alvast heel wat erkenning in binnen- en buitenland nog voor de eerste stoomlevering een feit was.

“Fluvius, gespecialiseerd in de aanleg van nutsleidingen, is bijzonder blij en trots dat het ECLUSE mee heeft kunnen realiseren”, zegt Frank Vanbrabant, CEO van Fluvius. “Projecten als dit maken echt een wezenlijk verschil in de energietransitie, we moeten hier in de toekomst als bedrijven en overheden op blijven inzetten”. 

“Wat we hier in de Waaslandhaven gerealiseerd hebben is een project van wereldformaat”, zegt Indaver CEO Paul de Bruycker. “Indaver en SLECO werken hard aan de circulaire economie door materiaal- en energiekringlopen te sluiten. ECLUSE is daar een prachtig voorbeeld van. Maar een dergelijk project kan enkel tot stand komen in partnership, in de eerste plaats met onze partner Suez, -die samen met ons de waste-to-energyplant in Doel exploiteert-, met expertpartners voor de aanleg van het netwerk,  met de lokaal verankerde Maatschappij Linkerscheldeoever én met de warmteafnemers.”

“Bedrijven in de Waaslandhaven verbinden en versterken in de verduurzaming van hun activiteiten is een van de kerntaken van Maatschappij Linkerscheldeoever”, zegtMLSO-voorzitter Boudewijn Vlegels.“ECLUSE is een heel vernieuwend project dat reeds verschillende prijzen in de wacht sleepte, nog vóór de effectieve start. We zijn bijzonder fier dat wemee aan de wieg stonden van dit project, wat voor ons slechts een beginpunt is.”