Jaarlijkse update Investeringsplan Fluvius: ‘no regret’-scenario van 4 miljard euro voor elektriciteitsnetten blijft
4 miljard extra investeringen in elektriciteitsnet gepland tegen 2032
Voorbije jaar 2400 kilometer nieuw elektriciteitsnet aangelegd
Nieuwe noden in de industrie, windturbines en zwaar vrachtvervoer
Investeringsbudget in gasnetten zal sterker dalen dan voorzien
Fluvius heeft de nieuwste versie van zijn tienjarig Investeringsplan voorgesteld. Opvallend zijn de sterke daling in de verwachte investeringen voor het gasnet naar 63 miljoen euro per jaar in 2033, het belang van digitalisering naast nieuwe kabels en cabines en het verder aanhouden van het ‘no regret’-scenario met 4 miljard aan extra investeringen in het elektriciteitsnet. Daarnaast worden de grote lijnen van het plan van vorig jaar in de nieuwe editie voor de periode 2024 – 2033 behouden.
Sinds vorig jaar moet de netbeheerder jaarlijks op vraag van regulator VREG een investeringsplan over een tijdspanne van tien jaar neerleggen waarin toegelicht wordt welke investeringen en acties volgens Fluvius nodig zijn om de Vlaamse distributienetten voor elektriciteit en gas aan te passen aan alle nieuwe maatschappelijke noden door de energietransitie. Die energietransitie is in volle gang. Door het streven naar klimaatneutraliteit in 2050 en alle bijhorende evoluties op het vlak van mobiliteit, verwarming van gebouwen, industriële processen en productie van groene energie zal vooral het elektriciteitsnet in de komende jaren extra onder druk komen te staan.
Nieuwe noden in het bedrijfsleven
In de eerste versie van het Investeringsplan stelde Fluvius vorig jaar een ’no regret’-scenario met 4 miljard aan extra investeringen in de komende tien jaar in het elektriciteitsnet voor, bovenop de al geplande 7 miljard voor ‘reguliere’ werking. 40 procent van het laagspanningsnet moet tegen 2032 aangepast worden, en 13 procent van het middenspanningsnet. Die koers blijft in de nieuwe versie aangehouden. Uitgangspunten als 1,5 miljoen elektrische wagens in Vlaanderen tegen 2030 en een versnelling in de groei van zonne- en windenergie blijken een jaar later nog altijd correct.
Fluvius ziet, op basis van input van heel wat stakeholders, de druk op het middenspanningsnet in de komende jaren wel verder toenemen. Er worden veel meer windturbines verwacht tegen 2030 dan een jaar geleden, bedrijven investeren nu al sterker in zonnepanelen dan een jaar geleden werd ingeschat en in het zwaar vrachtvervoer lijkt de e-truck het in de komende jaren te gaan winnen van de truck op waterstof of andere gasvormen. Al is het bedrijfsleven ook duidelijk innovatief: door bijvoorbeeld het optimaliseren van het eigen energieverbruik, het inzetten op zelfgeproduceerde energie door bv. zon en wind in combinatie met batterijen kan de impact op het Investeringsplan in de komende jaren beperkt blijven.
Bijna 2400 kilometer nieuw elektriciteitsnet
De eerste versie van het Investeringsplan werd eind maart goedgekeurd door regulator VREG. De uitrol van alle maatregelen uit dat plan bevindt zich dus nog in een beginfase. Toch heeft Fluvius tussen juni vorig jaar en eind mei dit jaar al een hele reeks werken uitgevoerd die binnen de energietransitie passen. Zo werd de voorbije 12 maanden meer dan 2 370 kilometer nieuw elektriciteitsnet aangelegd. 744 cabines werden vernieuwd of aangepast. Er werden de voorbije twaalf maanden 40 000 nieuwe aansluitingen gerealiseerd. Sinds 1 januari is de standaardaansluiting voor nieuwe woningen trouwens 17,3 kVA, wat voldoende capaciteit moet bieden als gezinnen straks massaal overschakelen op warmtepompen en elektrische wagens. Er werden ook 1 miljoen digitale meters extra geplaatst in een jaar tijd, de teller staat nu op 2,5 miljoen waarvan 1,5 miljoen voor elektriciteit. De data uit die digitale meters zijn niet alleen nuttig voor gezinnen om hun verbruik op te volgen, ze zijn ook erg belangrijk om gericht te kunnen investeren. Er zijn ondertussen ook 37 snellaadstations voor personenwagens langs snel- en gewestwegen aangesloten en er staan er nog 84 gepland. Ook voor het publiek busvervoer (De Lijn) zijn ondertussen 6 stelplaatsen klaar voor het laden van elektrische bussen en staan er nog 49 andere stelplaatsen op de planning. Al deze aantallen zullen in de komende twaalf maanden opnieuw verder toenemen.
Belang van digitalisering om verdere kosten te drukken
Om de investeringsbehoeften zo nauwkeurig mogelijk in te schatten, volgt Fluvius de evolutie van de werkelijke netbelasting goed op. Digitalisering, en daaraan gekoppeld ook automatisatie, speelt hierin een cruciale rol. Zo is er vandaag zo goed als in alle transformatorstations en schakelposten al telemonitoring en telebeheer aanwezig. Dat betekent dat de ‘ruggengraat van het distributienet’ al sterk digitaal is uitgerust. Maar ook in de onderliggende netten (middenspanning en laagspanning) wordt de digitalisering doorgezet. Hierbij ligt de focus op digitale distributie- en klantcabines en de uitrol van de digitale meter.
Zoeken naar 300 extra collega’s
Om het investeringstempo verder op te drijven, is een goede samenwerking met alle stakeholders belangrijk: regulatoren, de Vlaamse overheid, Elia, aannemers, leveranciers van technologie en materialen én lokale besturen voor de nodige vergunningen. Ook met het oog op zo weinig mogelijk hinder voor de burgers, is het van belang dat alle partners goed op de hoogte zijn van elkaars plannen en noden. Fluvius heeft voor de verdere realisatie van het Investeringsplan ook extra medewerkers nodig. Zo gaat het bedrijf in de komende drie jaar op zoek naar 300 nieuwe collega’s. Het gaat zowel om technische als digitale profielen.
Gasnet: investeringen zullen sneller dalen
In het investeringsplan voor de gasnetten worden er geen grote uitbreidingen meer van dat net voorzien. Het is wel belangrijk dat de bestaande infrastructuur veilig en kwalitatief onderhouden blijft. In het Investeringsplan van vorig jaar ging Fluvius nog uit van een dalend investeringsbudget naar 88 miljoen euro per jaar in 2032. Onder andere door het stopzetten van de aanleg in verkavelingen verwacht Fluvius dit jaar een verdere daling naar 63 miljoen euro in 2033. Fluvius blijft ook budget voorzien voor onderzoek en deelname aan pilootprojecten rond nieuwe, CO2-neutrale gasvormen als biomethaan en groene waterstof.
Fluvius: “Investeren in het net van de toekomst gaat niet enkel over nieuwe kabels en cabines, ook digitalisatie is essentieel.”
Frank Vanbrabant, CEO Fluvius, benadrukt het belang van het Investeringsplan:
« Om de energietransitie mogelijk te maken, is er een grote rol weggelegd voor de distributienetten voor elektriciteit. We staan er als samenleving niet altijd bij stil hoe cruciaal die netten zijn, maar het zijn als het ware de ‘levensaders’ die comfortabel leven, werken en ondernemen mogelijk maken. Maar ik wil benadrukken dat de investeringen van Fluvius niet enkel gaan over het aanleggen van nieuwe kabels en cabines. Ook het digitaliseren van onze netten is essentieel. Op die manier krijgen we fijnere inzichten, waarmee we doelgerichter onze netten kunnen beheren en investeren waar nodig. In ons Investeringsplan ligt ook hierop meer de focus.»
Jean Pierre Hollevoet, directeur Energie- en Klimaattransitie ziet drie elementen die cruciaal zijn voor de impact van de energietransitie op de distributienetten:
« De update van ons Investeringsplan toont momenteel eigenlijk aan dat we met onze uitgangspunten en onderbouwde voorspellingen vorig jaar meteen in de juiste richting zaten. De grote lijnen van het plan blijven behouden en ook het ‘no regret’-scenario blijkt een goede strategie te zijn. Verder inzetten op nauw overleg, digitalisering, het tijdig verzwaren van de netten voor elektriciteit in het licht van de evolutie van hernieuwbare energie, blijven onze focus. »
Publieke consultatie
Net als vorig jaar volgt nu een publieke consultatieronde waarbij stakeholders tot 23 juli opmerkingen op het voorgestelde Investeringsplan kunnen maken. In het najaar dient Fluvius het plan dan formeel in bij energieregulator VREG, die het plan al dan niet goedkeurt.
Lees het volledige plan op www.fluvius.be/investeringsplan
Björn Verdoodt