Fluvius werkt aan het hemelwaterplan van de Getestreek

Vandaag is de opmaak van het eerste bovengemeentelijk hemelwaterplan officieel gestart. Fluvius voert dit uit in samenwerking met de zes Vlaams-Brabantse gemeenten in de Getestreek, namelijk Geetbets, Hoegaarden, Landen, Linter, Tienen en Zoutleeuw. Samen met het project “Water-Land-Schap” zal het hemelwaterplan een antwoord bieden op het gewijzigd neerslagpatroon, de huidige en toekomstige gevolgen van wateroverlast en droogte. Deze samenwerking wordt ondersteund door het partnerschap van het Strategisch Project Getestreek (provincie Vlaams-Brabant, Regionaal Landschap Zuid-Hageland, Natuurpunt, Boerenbond en de zes Getegemeenten), dat tot doel heeft te werken aan een klimaatrobuuste Getestreek.

Rationeel omgaan met hemelwater

Door de klimaatverandering worden we geconfronteerd met een wijzigend neerslagpatroon. In Vlaanderen zal de neerslag in de winter toenemen, en de zomers worden droger. Daarnaast neemt de intensiteit van de buien in de zomer alsmaar toe waardoor korte buien met veel neerslag afgewisseld worden met langere periodes van droogte. Om hiermee om te gaan, moeten we ruimte vrijmaken voor water en tegelijk een visie rond droogte uitwerken.

Hemelwater wordt idealiter steeds gescheiden afgevoerd. Vermenging van afvalwater met niet-verontreinigd water (zoals drainagewater en hemelwater) is niet wenselijk. Tot op vandaag zijn gemengde rioolstelsels echter schering en inslag. Dit zorgt voor negatieve effecten zoals slechtere waterkwaliteit in de waterlopen en overbelasting van de aanwezige rioolstelsels. Waar deze vermenging optreedt, moeten we de waterstromen ‘ontvlechten’, zowel op particulier als op openbaar domein. Dit vraagt om een overkoepelende visie op het hemelwaterbeleid.

Hemelwaterplan

De doelstelling van een hemelwaterplan is om een visie uit te werken over waar en hoe het hemelwater afkomstig van bestaande en geplande wegenis, woningen en (on)verharde oppervlakken ter plaatse gehouden, geïnfiltreerd en vertraagd afgevoerd kan worden, en waar ruimte voor water moet gecreëerd worden.

Het hemelwaterplan is een instrument om de economische, maatschappelijke en ecologische gevolgen van wateroverlast en verdroging te beperken, hiervoor concrete maatregelen te formuleren en het grondgebied robuust te maken voor de gevolgen van de klimaatverandering.
Het realiseren van de maatregelen uit een hemelwaterplan zorgt voor:

• Aanvulling van het grondwater
• Beperking van afvoer naar het riolerings - en waterlopenstelsel
• Beperking van wateroverlast
• Multifunctioneel gebruik van de open ruimte

In een basishemelwaterplan wordt een algemene visie uitgewerkt voor de hemelwaterhuishouding. Deze wordt per deelgebied verder in detail besproken en er worden specifieke maatregelen geformuleerd. In het actieplan worden de oplossingen verder in detail uitgewerkt en prioriteiten aan de maatregelen toegekend, zodat deze uiteindelijk in een uitvoeringsplan geconcretiseerd kunnen worden.

Tijdens het proces van de opmaak van het hemelwaterplan kunnen gedragen acties reeds in gang worden gezet, met aandacht voor quick-wins en co-benefits tussen verschillende domeinen. Zo kunnen de eerste maatregelen al gerealiseerd worden voor de oplevering van het plan.

Bovengemeentelijke samenwerking

Fluvius begeleidt de opmaak van het plan vanuit zijn rol als rioolbeheerder. Omdat het plan de grenzen van de gemeenten en verschillende beleidsdomeinen overschrijdt, is een samenwerking nodig tussen verschillende instanties. Het gaat om 35 partners waaronder gemeentelijke diensten, waterloopbeheerders, erosiecoördinatoren, rioolbeheerders, provinciale diensten, Vlaams gewest, bekkensecretariaat, belangengroepen en drinkwatermaatschappijen. De provincie Vlaams-Brabant subsidieert de opmaak van het hemelwaterplan. Voor de samenwerking kan verder worden gebouwd op het partnerschap van het hogervermelde Strategisch Project Getestreek. Het hemelwaterplan draagt immers bij aan één van de doelstellingen van het Strategisch Project Getestreek: samen werken aan een klimaatrobuuste Getestreek.